Czarny bez (Sambucus nigra L.)

Nadchodzi jesień, pora przeziębień i alergii na zarodniki grzybów występujących na usychających liściach, trawach, zgniłych owocach etc. Lekarze chętnie aplikują antybiotyki, nie zastanawiając się nad skutkami. Patogeny są bardzo sprytne, potrafią wytworzyć wiele mechanizmów obronnych przed lekami. Od kilku lat takie wielooporne szczepy szaleją już w Polsce. Przywleczone z różnych zakątków globu upodobały sobie różne zakątki na oddziałach szpitalnych.

Chyba najwyższa pora, by przypomnieć sobie o domowej apteczce naszych babć. Zamiast lecieć do lekarza ze zwykłym przeziębieniem warto zapytać starszych, czym leczyli się, gdy nie było jeszcze antybiotyków. Sama kiedyś dostałam taką radę od lekarza podczas prywatnej wizyty u pediatry. 

Takim lekiem na każde zło jest czarny bez (Sambucus nigra L.). Bez ryzyka i bez pieniędzy, bo przecież krzewy bzu są wszędobylskie. 

Kiedy miałam małe dzieci sporządzałam sok z czarnego bzu. Niestety, ze względu na smak i nieprzyjemny zapach nie cieszył się powodzeniem. Czarny bez, podobnie jak kalina (pisałam w poprzednim poście), jest doskonały środkiem leczniczym w przypadku przeziębienia. Nadają się do leczenia drobne małe białe kwiaty zebrane w piękne baldachy, jak i owoce. 

Należy tylko pamiętać, że owoce muszą być mocno dojrzałe, nawet lekko zmrożone ze względu na silne właściwości trujące glikozydu - sambunigryny i sambucyny. Owoce należy lekko zagotować lub usmażyć. Wysoka temperatura inaktywuje właściwości trujące tych związków. 

Czarny bez działa moczopędnie, napotnie p/gorączkowo i p/kaszlowo. Uszczelnia i uelastycznia ściany naczyń krwionośnych, więc nie zaszkodzi stosować go również w przypadku np. hemoroidów. Warto wspomnieć o bogactwie mikroelementów, flawonoidach, sterolach, triterpenach pomocnych w chorobach układu moczowego oraz właściwościach antyoksydacyjnych. Owoce są dobre na migreny, nerwobóle, biegunki. Wykorzystywany w farmakologii w zaparciach i chorobach skóry (łuszczycy).

Soku z owoców używano dawniej do farbowania brwi i rzęs, podbarwiania win oraz farbowania jedwabiu na oliwkowo. Można je również wykorzystywać do nakładania odżywczych i regenerujących maseczek na twarz. I zamiast tuszować wypryski na twarzy różnego rodzaju fluidami, warto spróbować kuracji czarnym bzem. 
Dawniej napary z kwiatów używano do pobudzenia laktacji u kobiet karmiących. 

Źródło:
http://pl.wikipedia.org/wiki/Bez_czarny
zobacz też
Kalin, kakalin, kakalinka maja

Mikrobiologiczna kontrola czystości kosmetyków, leków i innych środków higienicznych

Wystarczy zaglądnąć do łazienki przeciętnego Kowalskiego, by pocieszyć oko, jak bardzo zmieniły się czasy. Kiedyś rarytasem na umywalce było szare mydło.A dziś łazienkowe półki uginają się od kosmetyków i różnorodnych środków higienicznych niczym półki kosmetycznych drogerii. Pachnące, ładnie opakowane proszki do prania, Cify, płyny do płukania, żele i inne detergenty. Obok stoją markowe środki do pielęgnacji ciała od kremów, emulsji, balsamów, olejków po mydła, szampony czy odżywki. W lusterku przeglądają się ozdobne flakoniki perfum, wody toaletowej czy płynów po goleniu.
Firmy kosmetyczne prześcigają się w promowaniu swoich produktów i taki Kowalski ławo daje się omamić marketingowym zabiegom.
Kowalski dba o ilość. Dużo, musi być dużo! Zwraca uwagę na wygląd, cenę, na markę kosmetyków, ale czy zwraca uwagę na aspekt zdrowotny? Na termin ważności?
Niekoniecznie, pewnie ufa organom kontrolnym, odpowiedzialnych za nadzór nad przestrzeganiem procedur systemu jakości. A to błąd.
Przestrzeganie procedur przy produkcji, transporcie, przechowywaniu w hurtowniach czy sklepie jest ważne, ale to nie wystarcza.

Kontrola nad drogeriami, sklepami, także zielarskimi, nad kioskami, straganami na bazarach budzi wiele zastrzeżeń. A najprawdopodobniej w ogóle jej nie ma. Bo kto ma nadzorować lecznicze nalewki, kremy, tabletki od bólu głowy, batoniki czekoladowe, oliwki dla niemowląt czy olejki do opalania sprzedawane w kioskach czy na ulicznych straganach?

W witrynach okiennych sklepów stoją – o zgrozo!!! wystawione na silne i szkodliwe działanie promieni słonecznych flakoniki z oliwkami, olejkami, balsamami, pomadki do ust, kremy nawilżające, regenerujące lub natłuszczające czy ochronne. Za szybą sklepową doświetloną promieniami słonecznymi stoją także leki!
Ograniczona wyobraźnia sprzedawcy i kupującego nie pozwala dostrzec, że światło dzienne i promienie słoneczne zmieniają charakter chemiczny kosmetyku, jego konsystencję, walory zapachowe, barwę. Światło, wysoka temperatura za nagrzanymi szybami sklepowymi nie tylko obniżają wartość produktu, ale stają się produktem szkodliwym. Zjełczałe składniki kosmetyku stają się wspaniałą pożywką dla grzybów i bakterii chorobotwórczych. Dodatkowo metabolity bakteryjne oraz przetworzone substancje aktywne w kosmetykach oddziaływają niekorzystnie na wrażliwą skórę i błony śluzowe, prowadząc do reakcji alergicznych bądź stanów zapalnych. Ludzie jednak wolą wizytę u dermatologa, niż odstawienie kosmetyków podejrzanych o alergię.
  Znane są przypadki poważnych powikłań zdrowotnych związanych z zastosowaniem kosmetyków skażonych bakteriologicznie. Najbardziej drastycznym przykładem jest uszkodzenie wzroku będące konsekwencją zastosowania tuszu do rzęs zawierającego pałeczkę ropy błękitnej Pseudomonas aeruginosa, owrzodzenie rogówki po dotknięciu powierzchni oka szczoteczką do rozprowadzania tuszu. Miejscowe zapalenie skóry mogły wywołać pałeczki Klebsiella pneumonia wykryte w kremie do rąk. Kremy zakażone gronkowcem złocistym Staphylococcus aureus, mogą wywoływać ropnie, bardzo trudne do wyleczenia.
  Kilkanaście lat temu zmierzyłam się z ogromnym problemem zdrowotnym na Oddziale Noworodków w miejscowym szpitalu. Dochodzenie epidemiologiczne, kontrola czystości mikrobiologicznej powierzchni i sprzętu - wymazy czystościowe na tym oddziale, pozwoliły wykryć w Linomagu (maści robionej w szpitalnej aptece), a także w płaszczu wodnym inkubatorów groźne dla noworodków bakterie Pseudomonas aeruginosa. Wykrycie czynnika odpowiedzialnego za kłopoty zdrowotne noworodków, a także skuteczne znalezienie sposobu na zlikwidowanie tego czynnika to ważne zadanie dla mikrobiologa. Szkoda, że w dzisiejszych czasach organy kontrolne nie monitują już mikrobiologicznej czystości w szpitalach, gabinetach zabiegowych, salach operacyjnych, także prywatnych klinik.
Nie jest łatwo pozbyć się tego zjadliwego bakcyla ze środowiska wilgotnego.
A takie warunki bywają w ciepłej, wilgotnej i nie przewiewnej łazience. Mydła, szampony, żele do kąpieli mimo, że zawierają środki aktywne p/ bakteryjne, są również pożywką dla mikrobów syntetyzujących toksyczne metabolity, mikrobów odpowiedzialnych za owrzodzenia skóry, zakażenia ran, zapalenia przyzębia, grzybice.
Należy pamiętać, że zawarte substancje odżywcze w kosmetyki w połączeniu z beztlenowymi warunkami sprzyjają proliferacji potencjalnie niebezpiecznych beztlenowców, grzybów pleśniowych, drożdżaków czy dermatofitów.
 Warto się zastanowić czy naprawdę potrzeba nam tyle różnych i różnorodnych produktów kosmetycznych, najczęściej używanych jednocześnie przez kilka osób, co zwiększa ryzyko zakażenia drobnoustrojami.