piątek, 22 września 2017

Zakażenia układu moczowego (ZUM) w ciąży

Okres ciąży stwarza korzystne warunki sprzyjające intensywnemu namnażaniu drobnoustrojów w środowisku pochwy. Zmiany zachodzące w układzie moczowym podczas prawidłowej ciąży są zazwyczaj przejściowe i mają charakter anatomiczno-czynnościowy. Procesy te wynikają z mechanicznego ucisku dróg moczowych przez powiększającą się macicę, zachodzących w ciąży zmian hormonalnych (wzrost stężenia progesteronu) oraz zmian hemodynamicznych. 
Zakażenie układu moczowego (ZUM) w ciąży może być groźne dla kobiet ciężarnych, a w konsekwencji  także może być groźną przyczyną tzw. wczesnego zakażenia w pierwszym tygodniu życia dziecka, wywołując zapalenie dróg moczowych, wsierdzia, układu oddechowego, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych, a nawet posocznicę.

Zakażenia układu moczowego (ZUM) w ciąży, zarówno dolnego, jak i górnego jego odcinka, stanowią poważny problem kliniczny. Głównym patogenem ZUM w ciąży są bakterie z grupy Enterobacteriaceae, w tym Escherichia coli odpowiedzialna za 63–85% infekcji. Rzadziej spotyka się zakażenia wywołane przez Klebsiella pneumoniae (ok. 8%), gronkowce (Staphylococcus > 15%, w tym S. aureus > 8%) i paciorkowce z grupy B (do 10%). Należy wspomnieć również o drożdżakach.
W przypadku paciorkowców z grupy B: patogenem powodującym groźne w skutkach zakażenia noworodków jest β-hemolizujący paciorkowiec Streptococcus agalactiae, skrótowo nazywanym GBS. GBS występują jako flora komensalna w przewodzie pokarmowym oraz układzie moczowo-płciowym osób dorosłych, a u ok. 10-30% zdrowych kobiet w pochwie nie manifestując żadnych objawów stanu zapalnego. 



Ze względu na łatwość przemieszczania się bakterii drogą wstępującą do górnych pięter układu moczowego, wywołaną fizjologicznymi zmianami anatomiczno-czynnościowymi w ciąży, podstawową zasadą w zapobieganiu ZUM jest wczesne rozpoznawanie i leczenie bezobjawowej bakteriurii.

Dla zwiększenia wykrywalności bakteriurii bezobjawowej wykonuje się rutynowe posiewy moczu pomiędzy 12. a 16. tygodniem ciąży lub przy pierwszej wizycie prenatalnej, a w przypadku stwierdzenia wyniku dodatniego – także rutynowo jeden raz w miesiącu do końca ciąży.


Leczenie ZUM w ciąży wymaga ostrożności i znajomości działania leków na płód, gdyż część z nich zagraża jego bezpieczeństwu. 
Nie można stosować antybiotyków, jak to się często zdarza jedynie na podstawie wyników ogólnego badania moczu. Nie znamy czynnika etiologicznego, ani czy bakteriuria jest znamienna czy nieznamienna, a to ma istotne znaczenie w interpretacji wyników. Bakteriomocz poniżej 1000 komórek/1ml (103CFU/ml) uważa się za bakteriurię nieznamienną. Wyjątkiem są wyhodowane w moczu pałeczki ropy błękitnej Pseudomonas aeruginosa, których obecność niezależnie od liczby bakterii, świadczy o ZUM. W próbkach moczu obecne mogą być więcej niż dwa różne typy bakterii, których w badaniu ogólnym nie można rozróżnić, wynik świadczy, że prawdopodobnie materiał jest zanieczyszczony, nieprawidłowo pobrany, wobec czego należy badanie powtórzyć. A nie leczyć w ciemno!
Nie ma też możliwości wykonania testu Goulda, by sprawdzić i określić czy w badanej próbce moczu znajdują się czynniki zahamowania wzrostu dla bakterii Gram (+) i Gram (-). Ma to istotne znaczenie dla prawidłowej interpretacji wyniku, gdy wynik jest ujemny lub wątpliwy. To samo dotyczy posiewów na uricultach. Również Testy paskowe stosowane do badań przesiewowych nie są wystarczająco czułe, aby wykryć bakteriurię mniejszą niż 10komórek w 1 ml moczu.
Błędem lekarskim jest również nie poinformowanie pacjentki o prawidłowym sposobie pobrania próbki moczu, zarówno do badań ogólnych, jak i posiewów bakteriologicznych (sterylny pojemnik, pierwszy poranny mocz, środkowy strumień, prawidłowe podmycie się, szybkie dostarczenie próbki do laboratorium).
Zalecenia dotyczące rozpoznawania, leczenia i kontroli bakteryjnej kobiet w ciąży zostały opracowane przez Infectious Diseases Society of America (IDSA) i opublikowane w 2005 r., a dotyczące bezobjawowej bakteriurii także przez US Preventive Services Task Force w 2008.
Dobór leku przeciwbakteryjnego w leczeniu ZUM u ciężarnej jest więc uzależniony od: bezpieczeństwa jego stosowania, okresu ciąży, wyniku posiewu moczu, ciężkości zakażenia i wydolności nerek. 

Podsumowanie
Wszystkie ZUM (bezobjawowe i objawowe) występujące u kobiet w ciąży wymagają leczenia przeciwbakteryjnego. Leczenie należy prowadzić zgodnie z antybiogramem.


Źródło:
Zakażenia układu moczowego (ZUM) w ciąży. 2015-05-18
Dr n. med. Monika Wieliczko, dr n. med. Mariusz Mieczkowski
Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych WUM
Kierownik Kliniki:
prof. dr hab. n. med. Joanna Matuszkiewicz-Rowińska

28 komentarzy:

  1. A jak to jest z Urofuraginum w ciązy w takich przypadkach bezpieczne jest jego stosowanie czy lepiej tego nie robic ze wzgledu na zdrowie dziecka?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo przydatne informacje oby takich wpisów jak najwięcej.

      Usuń
  2. Tak, można to stosować z tego co wiem bez problemu.

    OdpowiedzUsuń
  3. Bardzo ciekawy artykuł. Informacje przydały mi się i to bardzo.

    OdpowiedzUsuń
  4. To fakt, super to wszystko wygląda.

    OdpowiedzUsuń
  5. Bardzo fajny wpis, naprawdę bardzo wiele informacji można się dowiedzieć

    OdpowiedzUsuń
  6. Ciekawy i bardzo merytoryczny artykuł, nic dodać nic ująć, moje gratulacje ;)

    OdpowiedzUsuń
  7. Bardzo przydatne informacje lubie czytac takie wpisy. Oby wiecej ich! :)

    OdpowiedzUsuń
  8. Wpis naprawde fajny. Bardzo dobrze się to czytało.

    OdpowiedzUsuń
  9. Poruszasz tutaj bardzo ważny i ciekawy problem, wydaje mi się, że każdy powinien przeczytać ten wpis

    OdpowiedzUsuń
  10. Mało kto porusza teraz takie tematy. Wpis naprawdę interesujący.

    OdpowiedzUsuń
  11. Jeśli chodzi o zakażenie w ciąży to wiadomo, że jest to ciężka sprawa. Dlatego też warto czytać tego typu wpisy.

    OdpowiedzUsuń
  12. Bardzo przydatne informacje oby takich wpisów jak najwięcej.

    OdpowiedzUsuń
  13. Zakażenie układu moczowego w ciąży to nieprzyjemna i dosyć porażna sytuacja. Dobrze, że takie artykuły są w sieci. Większa świadomość mniej problemów.

    OdpowiedzUsuń
  14. Bardzo ciekawe informacje. Można dowiedzieć się ciekawych rzeczy.

    OdpowiedzUsuń
  15. Niestety też cierpiałam na tą przypadłość :/

    OdpowiedzUsuń
  16. Przykre, ale uwierzcie mi - są na tym świecie dużo gorsze chroby

    OdpowiedzUsuń
  17. Również zgadzam sie z faktem, że wpis jest na naprawdę dobrym poziomie ! Gratulacje

    OdpowiedzUsuń
  18. Znany z autopsji przypadek ;)

    OdpowiedzUsuń
  19. Czy takie zakażenia są częste?

    OdpowiedzUsuń
  20. Ciekawe informacje zawiera Twój blog. Każdy wpis posiada ciekawe informacje, z których można dowiedzieć się bardzo dużo rzeczy.

    OdpowiedzUsuń
  21. Dla mnie dobrze i wygodnie, że badania które mam do zrobienia mogę sobie na https://cmp.med.pl/zakres-uslug/badania-laboratoryjne/ sprawdzić. Bardzo szeroki zakres w tym centrum muszę przyznać, od razu ceny znam. Dobra i przydatna taka wyszukiwarka. Potem też będę mogła swoje wyniki sprawdzić.

    OdpowiedzUsuń
  22. Musisz znaleźć dobrego lekarza, który pomoże rozwiązać Twój problem. Osobiście wiele dobrego słyszałam o tych gabinetach https://ultimed.com.pl/endokrynologia/ , gdzie koleżanka była u endokrynologa, ale tam też przyjmuje ginekolog i inni specjaliści

    OdpowiedzUsuń
  23. Od siebie mogę wam polecić wizytę w tej http://derleta.pl/ klinice urologicznej. Z zapaleniem pęcherza moczowego nie ma żartów i dobrze jest szybko udać się do lekarza specjalisty, który po postawieniu diagnozy wdroży odpowiednie leczenie

    OdpowiedzUsuń
  24. Niesamowite informacje. Uwielbiam wchodzić na Twojego bloga, ponieważ posiadasz mnóstwo ciekawych informacji.

    OdpowiedzUsuń
  25. Interesujące informacje. Zrobiły na mnie ogromne wrażenie.

    OdpowiedzUsuń
  26. Naprawdę super blog. Nie wiedziałem, że można mieć tak ogromny talent do prowadzenia bloga. Zazdroszczę, bo sam nie potrafię prowadzić bloga.

    OdpowiedzUsuń

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...