Serologiczna identyfikacja pałeczek Salmonella

Serologicznej identyfikacji mogą być poddawane wyłącznie pałeczki określane na podstawie właściwości biochemicznych jako należące do podgrupy I rodzaju Salmonella (S. enterica subsp. enterica)

Oznaczenie typu serologicznego przeprowadza się w oparciu o diagnostyczny schemat antygenowej budowy wg White’a-Kauffmana-Le Minora.

Bada się serologicznie  izolaty w odczynie aglutynacji szkiełkowej zgodnie z instrukcją serologicznej identyfikacji pałeczek z rodzaju Salmonella dołączoną do zestawu surowic diagnostycznych.

I etap badania to określenie czy szczep aglutynuje z  wieloważną surowicą HM.

Posługując się wieloważnymi surowicami dla grup AO, BO, CO, DO i EO oznaczamy antygeny somatyczne. Wystąpienie aglutynacji w jednej z użytych surowic decyduje o dalszym kierunku badania i toku postępowania celem ustalenia odpowiedniej grupy i podgrupy serologicznej.

Np. po uzyskaniu aglutynacji z surowicą DO wykonujemy odczyn aglutynacji z surowicami cząstkowymi O1, O9, O12, O46. W przypadku ujemnego wyniku z surowicami grupowymi dla grup AO, BO, CO, DO i EO wykonuje się odczyn z surowicą Vi.

Po uzyskaniu dodatnich aglutynacji z surowicami dla cząstkowych antygenów somatycznych właściwych dla danej grupy antygenowej, szukamy antygenów rzęskowych H w fazie I i/lub Fazie II.

Istnieją szczepy nie posiadające antygenu O bądź antygenu H, bądź, któregokolwiek ze składników tych antygenów. (antygen w kwadratowym nawiasie)

Istnieją typy serologiczne całkowicie pozbawione fazy rzęskowej H. np. S. Gallinarum – 1,9,12:-

Istnieją lizogeniczne typy serologiczne, gdzie antygen O może się ujawnić w następstwie konwersji fagowej, gdy dopiero wtedy, gdy hodowla bakteryjna ulegnie lizogenizacji przez odpowiedniego faga. (antygen podkreślony)

S. Montevideo – 6,7,14:g,m [p],s:[1,2,7]

S. Anatum – 3,10 [15] [15,34]:e,h:1,6

W obecnej wersji schematu White’a-Kauffmana-Le Minora zlikwidowano podgrupy C4, E2 i E3, włączone je do grup C1 lub E1, zaniechano również podawania w nawiasie nazw typów serologicznych  powstających w następstwie konwersji fagowej, np. S. Anatum (newington), S. Anatum (minneapolis)

Istnieją typy serologiczne pałeczek Salmonella o takim samym wzorze antygenowym, różniące się jednak biochemicznie.

W grupie O7 (C₁) taki sam wzór antygenowy 6,7:c:1,5 mają Salmonella Paratyphi C, Salmonella Cholerasuis, Salmonella Cholerasuis var. Kunzendorf, Salmonella Cholerasuis var. Decatur, Salmonella Typhisuis.
Udział plazmidów i bakteriofagów w tworzeniu różnorodnych typów serologicznych Salmonella

Płytka Garda 

Płytka Garda- to półpłynne podłoże agarowe z dodatkiem surowicy do aglutynacji szkiełkowej dla antygenu pałeczek rodzaju  Salmonella.

Płytka Garda - zawiera składniki, pozwalające na wytworzenie maksymalnej ilości rzęsek u bakterii Salmonella.

Podłoże umożliwia serologiczną identyfikację antygenów rzęskowych obydwu faz  w szczepach dwufazowych poprzez zahamowanie faz silnie rozwiniętych (Fazy I) i indukowanie słabo eksponowanych faz antygenów rzęskowych (Faza II).  W niektórych szczepach rzęski jednej z faz są tak dominującymi, że uniemożliwiają zajście aglutynacji między rzęskami drugiej z faz i homologiczną dla nich surowicą odpornościową. 

Dla zahamowania mocno rozwiniętej fazy i wyindukowania słabo rozwiniętej fazy, należy do tego podłoża rozpuszczonego, a następnie ostudzonego dodać kilka kropel surowicy, z którą szczep aglutynuje bardzo silnie. 

Uwaga!

Płytki Garda z półpłynnym podłożem nie można suszyć, ani przetrzymywać w lodówce, nie wolno też zamrażać..

Jeżeli, po hamowaniu bakterie nie rozpełzają na płytce należy uznać, że mamy do czynienia ze szczepem jednofazowym. 

Salmonella Enteritidis na podłożu W-B

API Test. Biochemiczny szereg różnicujący S. Enteritidis

UWAGA!
Należy pamiętać, że aglutynację szkiełkową z wieloważną surowicą HM wykonujemy dopiero po sprawdzeniu, czy szczep nie wykazuje autoaglutynacji. W tym celu niewielką ilość masy bakteryjnej z hodowli agarowej rozcieramy na szkiełku podstawowym z kroplą 3% roztworu NaCl aż do uzyskania jednolitej zawiesiny. Poruszając ruchem okrężnym szkiełkiem obserwujemy, czy w zawiesinie pojawiają się strąty, kłaczki, bądź ziarnistości świadczące, że szczep jest autoaglutynacyjny (szorstki). Jeśli, czy zawiesina pozostaje jednolicie mętna, świadczy to, że szczep nie wykazuje  autoaglutynacji (szczep miękki), co oznacza wskazania do dalszego badania serologicznego .